مالیات بر ارزشافزوده یا VAT، یک نوع مالیات عام است که توسط دولت وضع شده و از صاحبان کسبوکار (اعم از حقوقی و حقیقی) اخذ میشود. مودیان مالیاتی باید نسبت به پرداخت مالیات بر ارزشافزوده خود در موعد مقرر اقدام کنند تا مشمول جرائم آن نشوند. نرخ مالیات بر ارزشافزوده در سال 1400 کماکان 9% است که شامل 6% مالیات و 3% عوارض میشود. البته در 17 کالا این نرخ متفاوت است مانند نرخ مالیات بر ارزشافزوده سیگار که 12 درصد است و نرخ مالیات بر ارزشافزوده سوخت هواپیما که 20 درصد است.
قانون مالیات بر ارزشافزوده
ارزشافزوده چیست؟
طبق ماده 3 قانون مالیات بر ارزشافزوده، به تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضهشده با ارزش کالا یا خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین، ارزشافزوده گفته میشود.
بهعنوان مثال اگر یک واحد اقتصادی در یک دوره معین مبلغ 500.000.000 ریال کالا و خدمات عرضه کرده باشد و مبلغ 400.000.000 ریال هم کالا و خدمات دریافت کرده باشد، مبلغ ارزشافزوده ایجاد
شده در دوره مذکور 100.000.000 ریال است که به شرح زیر محاسبه میشود:
ارزشافزوده = ارزش کالاها و خدمات تحصیل شده – ارزش کالاها و خدمات عرضهشده
100.000.000 = 400.000.000 – 500.000.000
مالیات بر ارزشافزوده چیست؟
مالیات غیرمستقیمی است که به ارزشافزوده ایجادشده در هر دوره تعلق میگیرد و از حاصلضرب ارزشافزوده در نرخ مالیات بر ارزشافزوده به دست میآید.
نرخ و مبلغ مالیات بر ارزشافزوده و عوارض چگونه تعیین و محاسبه میشود؟
نرخ مالیات بر ارزشافزوده در بودجه هر سال توسط دولت تعیین میشود و مبلغ آن از ضرب نرخ اعلامشده در بهای کالا و یا خدمات مشمول مالیات ارزشافزوده به دست میآید. نرخ مالیات و عوارض از ابتدای 1390 به شرح جدول زیر است:
- نرخ مالیات بر ارزشافزوده سال 90 4%
- نرخ مالیات بر ارزشافزوده سال 92 6%
- نرخ مالیات بر ارزشافزوده سال 99 9%
- نرخ مالیات بر ارزشافزوده سال 1400 9%
دوره مالیاتی در ارزشافزوده چیست؟
بر اساس ماده 10 قانون مالیات بر ارزشافزوده، هر سال شمسی به چهار دوره مالیاتی سهماهه به شرح زیر تقسیم میشود که مؤدیان موظفند حتی در صورت عدم فعالیت بابت هر دوره اظهارنامه ارزشافزوده را ارسال نمایند:
- دوره اول: فصل بهار از ابتدای فروردین تا پایان خرداد به مدت 93 روز
- دوره دوم: فصل تابستان از ابتدای تیر تا پایان شهریور به مدت 93 روز
- دوره سوم: فصل پاییز از ابتدای مهر تا پایان آذر به مدت 90 روز
- دوره چهارم: فصل زمستان از ابتدای دی تا پایان اسفند به مدت 89 روز در سالهای عادی و 90 روز در سالهای کبیسه
نکته:
– اگر زمان شروع یا خاتمه فعالیت مؤدیان در طول یکی از دورهها باشد، زمان مذکور بهعنوان یک دوره کامل در نظر گرفته میشود. بهعنوان مثال چنانچه پایان فعالیت 15 اردیبهشت باشد، بازه زمانی 1 فروردین تا 15
– اردیبهشت بهعنوان یک دوره کامل در نظر گرفته میشود.
– طول دورههای مالیات ارزشافزوده در حال حاضر 3 ماه است اما وزیر امور اقتصادی و دارایی در صورت پیشنهاد سازمان امور مالیاتی میتواند دورهها را به 1 یا 2 ماه تغییر دهد.
اظهارنامه ارزشافزوده چیست؟
فرمی است که توسط سازمان امور مالیاتی طراحی و در اختیار مؤدیان مالیات بر ارزشافزوده قرار گرفته است. مؤدیان مالیاتی با تکمیل اطلاعات مشخص شده در آن، اطلاعات مربوط به خرید و فروش کالا و عرضه و دریافت خدمات و مالیات و عوارض ارزشافزوده خود را به سازمان امور مالیاتی اعلام میکنند.
ارسال اظهارنامه مالیات ارزشافزوده از چه روشی انجام میشود؟
ارسال اظهارنامه در حال حاضر بهصورت اینترنتی و از طریق سایت مالیات بر ارزشافزوده و مطابق روش اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی انجام میشود. لازمه ارسال اظهارنامه ارزشافزوده ثبتنام در سیستم مالیات بر ارزشافزوده و دریافت رمز ورود و نام کاربری جهت ورود به سایت است. آدرس سایت ارزشافزوده www.evat.ir است.
سامانه ماليات بر ارزش افزوده
مودیان گرامی میتوانند بدون مراجعه به واحدهای خدمات مودیان یا بانک، از طریق سامانه www.evat.ir اقدام به تکمیل و صدور قبض مالیات نموده و پس از دریافت شناسه قبض و شناسه پرداخت از طریق درگاههای «بانک ملی» شامل ATM، تلفن بانک، اینترنت بانک و POS اقدام به پرداخت مالیات خود نمایند. لازم به ذکر است بعد از پرداخت قبض مذکور نیازی به ثبت آن در سامانه نیست و در صورت ثبت الکترونیکی اظهارنامه، نیازی به مراجعه حضوری جهت ارائه نسخه چاپی به واحد خدمات مودیان نیست.
روش محاسبه مالیات بر ارزشافزوده
با در نظر گرفتن نرخ مالیات و عوارض ارزشافزوده سال 1400 که به ترتیب 6% و 3% است (در مجموع 9%) شخصی که کالایی به ارزش 10.000.000 ریال خریداری میکند باید 10.900.000 ریال به فروشنده بپردازد. این مبلغ شامل 10.000.000 ریال قیمت کالا و 600.000 ریال مالیات ارزشافزوده و 300.000 ریال عوارض است.
مسئله ثبت اظهار نامه مالیاتی، ممکن است دغدغه بسیاری از افراد حقیقی و حقوقی باشد. از آنجایی که امسال سامانه اداره مالیات دستخوش تغییراتی شده است، اجازه دهید تا به نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی سال ۱۴۰۰ نگاهی داشته باشیم.
آموزش ثبت نام اظهارنامه مالیاتی
معافیت های مالیات بر ارزش افزوده
عرضه کالا و ارائه خدمات زیر همچنین واردات آنها از پرداخت مالیات بر ارزشافزوده معاف است:
1- محصولات کشاورزی فرآوری نشده
2- دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان
3- انواع کود، سم، بذر و نهال
4- آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیر خشک مخصوص تغذیه کودکان
5- کتاب، مطبوعات، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ، تحریر و مطبوعات
6- کالاهای اهدایی بهصورت بلاعوض به وزارتخانهها، مؤسسات دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی با تأیید هیئتوزیران و حوزههای علمیه
7- کالاهایی که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور میشود. مازاد این مقدار طبق مقررات این قانون مشمول مالیات است.
8- اموال غیرمنقول
9- انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی
10- خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیاتهای مستقیم
11- خدمات بانکی و اعتباری بانکها، مؤسسات و تعاونیهای اعتباری و صندوقهای قرضالحسنه مجاز و صندوق تعاون
12- خدمات حملونقل عمومی و مسافری درون و برونشهری جادهای، ریلی، هوایی و دریایی
13- فرشهای دستباف
14- انواع خدمات پژوهشی و آموزشی که طبق آئیننامهای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانههای علوم تحقیقات و فناوری، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت درمان و آموزش پزشکی، آموزشوپرورش و کار و امور اجتماعی که ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیئتوزیران رسیده باشد.
15- خوراک دام و طیور
16- رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاهها بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه و ترابری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیئتوزیران رسیده باشد.
17- اقلام با مصارف صرفاً دفاعی (نظامی و انتظامی) و امنیتی بر اساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیئتوزیران رسیده باشد.
ماده 13- صادرات کالا و خدمت به خارج از کشور از طریق مبادی خروجی رسمی، مشمول معافیت مالیاتی موضوع این قانون نمیگردد.
مؤدیان مالیات بر ارزشافزوده چه کسانی هستند و چگونه تعیین میشوند؟
بر اساس ماده 8 قانون مالیات بر ارزشافزوده، اشخاص حقیقی یا حقوقی که به عرضه کالا و یا ارائه خدمات و همچنین واردات و یا صادرات کالا و یا خدمات میپردازند مؤدی مالیات بر ارزشافزوده محسوب شده و بر اساس شرایط تعیین شده در فراخوانهای انجام شده توسط سازمان امور مالیاتی، موظف به ثبتنام در نظام مالیات بر ارزشافزوده و اجرای قوانین آن میباشند.
مؤدیان مالیات بر ارزشافزوده چه وظایفی دارند؟
در قانون مالیات بر ارزشافزوده و بخشنامههای مرتبط با آن وظایف مؤدیان این قانون تعیین شده که انجام ندادن آنها مشمول جریمه است.
- ثبتنام در سیستم مالیات بر ارزشافزوده طبق ضوابط مندرج در فراخوانهای سازمان امور مالیاتی و دریافت گواهی ثبتنام در ارزشافزوده از طریق سایت www.evat.ir مطابق شرایط و روال خاصی که توسط سازمان امور مالیاتی مشخص شده.
- صدور صورتحساب در قبال عرضه کالا و خدمات مشمول قانون مالیات بر ارزشافزوده مطابق نمونه اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی
- دریافت مالیات از خریداران کالا یا خدمات در زمان عرضه کالا یا خدمات به آنان.
- پرداخت مالیات کالاها یا خدمات دریافتی به فروشندگان یا ارائهدهندگان خدمات
- ثبت و نگهداری اسناد و مدارک مربوط به ارزشافزوده از جمله فاکتورها و رسیدهای مالیاتی به مدت ده سال بعد از سال مالی مربوطه.
- به کار بردن دفاتر، صورتحسابها و سایر فرمهای مربوط، ماشینهای صندوق و یا سایر
وسایل و روشهای نگهداری حساب که از طرف سازمان امور مالیاتی تعیین میگردد.
- تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزشافزوده در زمان قانونی.
- انجام تسویهحساب مالیاتی در پایان دورههای مالیاتی سهماهه حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاریخ انقضاء مهلت قانونی ارسال اظهارنامه هر دوره مالیاتی.
چه مواردی مشمول جریمه مالیات ارزشافزوده هستند و نرخ آنها چند درصد است؟
جرائم مربوط به مالیات ارزشافزوده که در ماده 22 و 23 قانون مالیات بر ارزشافزوده تعیین شده، از جمله سنگینترین جرائم در نظر گرفته شده در سیستم مالیاتی کشور بوده و به شرح زیر است:
- عدم ثبتنام در مهلت مقرر در سیستم مالیات بر ارزشافزوده معادل 75% مالیات متعلق تا تاریخ ثبتنام یا شناسایی مؤدی برحسب مورد.
- عدم صدور صورتحساب معادل یک برابر مالیات متعلق.
- عدم درج درست قیمت در صورتحساب معادل یک برابر تفاوت مالیات متعلقه بین مبلغ صحیح و اشتباه.
- عدم درج مشخصات و اطلاعات صورتحساب طبق نمونه اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی معادل 25% مالیات متعلق.
- عدم ارائه اظهارنامه از تاریخ ثبتنام یا شناسایی به بعد برحسب مورد معادل 50% مالیات متعلق.
- عدم ارائه دفاتر و اسناد و مدارک معادل 25% مالیات متعلق.
- جریمه تأخیر در پرداخت مالیاتهای متعلق در موعد مقرر معادل 2% مالیات پرداخت نشده به ازای هرماه تأخیر.
آیا تمام جرائم ارزشافزوده بهصورت همزمان برای مؤدی محاسبه میشود؟
خیر. بر اساس آئیننامه مربوط به جرائم ارزشافزوده و با توجه به نوع تخلف مالیاتی، فقط چند مورد از جرائم تعلق خواهد میگیرد.
جریمههای تعلق گرفته بابت ارزشافزوده چه زمانی مشخص میشود؟
جریمههای ارزشافزوده پس از انجام رسیدگی توسط کارشناس مالیاتی مشخص میشوند.
دینگ ارائه دهنده راهکار اتوماسیون حضور و غیاب
دینگ یکی از برترین ارائه دهندههای راهکار اتوماسیون حضور و غیاب با محصولات و خدمات مرتبط آماده ارائه خدمت به شماست، در صورت لزوم با کارشناسان ما در ارتباط باشید.