کسب و کارها می توانند در ساختارهای متمایزی مانند انحصاری، شراکت محدود و مشارکت با مسئولیت محدود وجود داشته باشند. ساختارهای تجاری بصورت شرکت خصوصی یا دولتی هستند. ویژگی هایی وجود دارد که یک شرکت را خصوصی یا دولتی می کند. در این مقاله به ویژگی های یک شرکت و تفاوت های قابل توجه بین شرکت خصوصی و دولتی می پردازیم.
شرکت دولتی چیست؟
اگر یک شرکت 50 درصد از مالکیت سهام اش متعلق به بخش یا شرکت دولتی باشد، آنگاه آن شرکت دولتی تلقی می شود. طبق این قانون شرکت های دولتی می توانند کاملا دولتی باشند و یا می توانند در مشارکت با یک شرکت خصوصی باشند. در صورت مشارکت چون سهام و سرمایه بیشتری متعلق به شرکت دولتی است، شرکت دولتی شناخته می شود. موسسین شرکت های دولتی می توانند افراد حقوقی خصوصی، حقوقی دولتی، حقیقی یا شرکای خارجی باشند. در این صورت ممکن است همه قوانین آن ها منطبق با شرکت های دولتی نباشد. این نکته هم مهم است که شرکت ها فقط با اجازه دولت می توانند شرکت دولتی شوند. از جمله این شرکت ها می توان بیمه مرکزی ایران، شرکت ملی نفت و غیره اشاره کرد.
درست است که شرکت های دولتی طبق قوانین لایحه قانونی اصلاحی قانون تجارت هستند، اما نیاز به ثبت ندارند. شرکت های دولتی به شکل سهامی ثبت می شوند ولی حسابرسی و بازرسی در آن ها توسط سازمان حسابرسی انجام می شود.
اجزای مختلف شرکت دولتی
اجزای شرکت های دولتی شامل موارد زیر است:
- هیئت مدیره
- بازرسین
- صاحبان سهام
شرکت خصوصی چیست؟
از شراکت اشخاص حقوقی خصوصی و اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی تشکیل می شود. برای مثال اگر یک شرکت 49 درصد سرمایه دولتی داشته باشد و 51 درصد سرمایه بخش خصوصی، یک شرکت خصوصی تلقی می شود و زیرمجموعه ای از شرکت های خصوصی قرار می گیرد و با توجه به نوع فعالیت به ثبت یکی از انواع قالب های تجاری درمی آید.
انواع قالب شرکتهای خصوصی
- شرکت های تعاونی
- شرکت های سهامی عام
- شرکت های مختلط غیرسهامی
- شرکت های با مسئولیت محدود
- شرکت های مختلط سهامی
- شرکت های تضامنی
- شرکت های نسبی
1. شرکت های تعاونی
فعالیت این نوع شرکت ها در حوزه تولید و توزیع به منظور ارتقا و بهبود وضع اجتماعی و اقتصادی می باشد. تعداد اعضا در این نوع حداقل 7 نفر است و میزان مشارکت آن ها به نسبت میزان سهام شان است. در این نوع شرکت ها نمی توان سهام را انتقال داد و شرط عضویت خرید سهام است.
2. شرکت های سهامی عام
تعداد اعضای این نوع شرکت خصوصی 5 نفر است. تقسیم سرمایه در این نوع شرکت ها بصورت مساوی است و مشارکت به میزان مبلغ سهام محدود می باشد.
3. شرکت های مختلط غیرسهامی
این نوع بین یک تا چند نفر عضو با مسئولیت محدود در مشارکت با چند نفر ضامن می باشد. شریک با مسئولیت محدود، به میزان سهام و سرمایه اش مسئولیت دارد. شریک ضامن هم در حقیقت قرض های شرکت را پرداخت می کند.
4. شرکت های با مسئولیت محدود
در این نوع تعداد افراد بین 2 تا چند نفر می باشد و هر شریک به میزان سهام خود مسئولیت دارد.
5. شرکت های مختلط سهامی
این نوع بین 1 نفر شریک سهامی و 1 تا چند نفر شریک ضامن شکل می گیرد. سهام شرکای سهامی بصورت مساوی است و میزان تعهدات و مسئولیت آن ها به اندازه سهام شان می باشد.
6. شرکت های تضامنی
شرکت های تضامنی نوعی از شرکت خصوصی هستند که بین 2 تا چند نفر با تعهد و مسئولیت تضامنی صورت می گیرد.
7. شرکت های نسبی
شرکت نسبی نوعی از شرکت خصوصی است که برای تجارت تحت عنوان یک اسم خاص بین 2 تا چند نفر شکل می گیرد و مانند دیگر شرکت های خصوصی میزان تعهد و مسئولیت متناسب با میزان سهام می باشد.
بخش خصوصی چیست؟
بخش خصوصی شامل سازمانها و شرکتهایی است که مالکیت و مدیریت آنها در دست افراد یا گروههای غیرحکومتی است. این بخش نقش کلیدی در رشد اقتصادی، اشتغالزایی و نوآوری دارد و به دلیل رقابت بالا، تلاش میکند خدمات یا محصولات باکیفیت ارائه دهد.استارتاپها، کسبوکارهای خانوادگی و شرکتهای خصوصی نمونههایی از این بخش هستند. انعطافپذیری در برابر تغییرات بازار و تمرکز بر سودآوری، از ویژگیهای اصلی بخش خصوصی محسوب میشود. با این حال، موفقیت آن به وجود قوانین شفاف، حمایت دولتی و رقابت سالم وابسته است.بخش خصوصی با جذب سرمایهگذاری و ایجاد فرصتهای شغلی، به بهبود زندگی افراد کمک کرده و بهعنوان محرک اصلی نوآوری و توسعه اقتصادی شناخته میشود.
انواع مشاغل در بخش خصوصی
بخش خصوصی طیف گستردهای از مشاغل را شامل میشود که در صنایع مختلف خدماتی، تولیدی و فناوری فعالیت دارند. این تنوع، انعطافپذیری این بخش را در پاسخ به نیازهای جامعه نشان میدهد.
1. مشاغل خدماتی
مشاغل خدماتی بخش مهمی از بخش خصوصی را تشکیل میدهند و خدمات مستقیم به مشتریان ارائه میکنند. این مشاغل شامل:
- شرکتهای مشاورهای در حوزه مالی و حقوقی
- آموزشگاهها و مراکز آموزشی خصوصی
- کلینیکهای درمانی و خدمات بهداشتی
2. مشاغل تولیدی
بخش تولیدی شامل کارگاهها و کارخانههایی است که کالاهای مصرفی یا صنعتی تولید میکنند، مانند:
- صنایع غذایی و پوشاک
- تولید تجهیزات صنعتی و فناوری
3. مشاغل فناوری
با رشد تکنولوژی، فناوری جایگاه مهمی در مشاغل بخش خصوصی پیدا کرده است. این مشاغل شامل:
- شرکتهای توسعه نرمافزار و طراحی وب
- استارتاپهای تجارت الکترونیک و هوش مصنوعی
4. مشاغل تجاری
مشاغل تجاری به خرید، فروش و توزیع کالاها و خدمات اختصاص دارند، از جمله:
- فروشگاههای آنلاین و فیزیکی
- شرکتهای واردات و صادرات
5. مشاغل خلاقانه
این گروه شامل فعالیتهایی در حوزه هنر و خلاقیت است، مانند:
- طراحی گرافیک
- تولید محتوای دیجیتال و تبلیغات
تفاوت بخش خصوصی و عمومی
بخش خصوصی و عمومی دو بخش اصلی اقتصاد هستند که در اهداف و مالکیت تفاوت دارند.
- مالکیت: بخش عمومی تحت مدیریت دولت است و بخش خصوصی در اختیار افراد یا گروههای غیرحکومتی قرار دارد.
- اهداف: بخش عمومی بر ارائه خدمات ضروری مانند آموزش و بهداشت تمرکز دارد، در حالی که بخش خصوصی هدف اصلیاش سودآوری و رقابت در بازار است.
- منابع مالی: بودجه بخش عمومی از مالیاتها تأمین میشود، اما بخش خصوصی از سرمایهگذاری و فروش درآمد کسب میکند.
- انعطافپذیری: بخش خصوصی سریعتر به تغییرات بازار واکنش نشان میدهد، در حالی که بخش عمومی معمولاً بوروکراسی بیشتری دارد.
هر دو بخش مکمل یکدیگر هستند و به توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی کمک میکنند.
تفاوت ثبت شرکت های خصوصی و دولتی
همه شرکت ها طبق قانون تجارت تشکیل و ثبت می شوند، ولی درصورتیکه قانون خاصی برای تاسیس یک شرکت تصویب شود، آن شرکت را شرکت قانونی می گویند. تعداد زیادی از شرکت های دولتی زیرمجموعه شرکت قانونی هستند. همه شرکت های دولتی و قانونی بعد از تشکیل نیازی به روال خاصی ندارند و ثبت می شوند. اما شرکت خصوصی برای ثبت شدن باید به زیرمجموعه یکی از انواع شرکت های تجاری که نام بردیم درآید. از انواع شرکت های خصوصی که نام بردیم تضامنی، تعاونی، سهامی و با مسئولیت محدود از انواع متداول و فعال در تجارت هستند.
جمعبندی
بخش خصوصی و دولتی، پایههای اصلی اقتصاد را تشکیل میدهند و تفاوتهای قابل توجهی در مالکیت، اهداف و عملکرد دارند. شرکتهای خصوصی تحت مالکیت افراد یا گروههای غیرحکومتی هستند و با تمرکز بر سودآوری و رقابت در بازار فعالیت میکنند. در مقابل، شرکتهای دولتی به دولت تعلق دارند و هدف اصلی آنها ارائه خدمات عمومی و رفاه اجتماعی است، حتی اگر سود اقتصادی کمی داشته باشند.
از سوی دیگر، تفاوت بخش خصوصی و عمومی نیز به اهداف و منابع مالی مرتبط است. بخش خصوصی با انعطافپذیری بالا و تمرکز بر نوآوری از سرمایهگذاری و درآمدزایی مستقل تأمین میشود، در حالی که بخش عمومی با استفاده از بودجه دولتی خدماتی چون آموزش و بهداشت را ارائه میدهد.هر دو بخش، با وجود تفاوتهایشان، نقش مکمل در رشد اقتصادی و ارتقای کیفیت زندگی مردم دارند.
همچنین درباره نام گذاری شرکت یا کسب و کارتان می توانید مقاله “7 راه برای انتخاب یک نام تجاری فراموش نشدنی” را مطالعه کنید.
دینگ ارائه دهنده راهکار اتوماسیون حضور و غیاب
دینگ یکی از برترین ارائه دهندههای راهکار اتوماسیون حضور و غیاب با محصولات و خدمات مرتبط آماده ارائه خدمت به شماست، در صورت لزوم با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
