در این مقاله، به بررسی موضوع مالیات مشاغل در سال 1403 خواهیم پرداخت. مالیات اصناف و مشاغل، همان مالیات بر درآمد است که توسط صاحبین کسب و کارها پرداخت میشود. این مالیات بر مبنای درآمد حاصل از فروش کالا یا ارائه خدمات محاسبه میشود. برای تعیین میزان مالیات مشاغل، باید با توجه به معافیتهای مالیاتی مرتبط با شغل خود، میزان درآمد خود را محاسبه کنید. برای کسب اطلاعات دقیقتر، به خواندن این مقاله ادامه دهید.
تعریف مالیات مشاغل:
مالیات مشاغل یکی از اصلیترین زیرشاخههای قوانین مالیاتی است که کسب و کارها و مشاغل مختلف ملزم به پرداخت آن هستند. این مالیات بر درآمد مشاغل از گروه مالیات مستقیم به شمار میرود. به زبان ساده، مالیات مشاغل یک هزینهای است که اشخاص حقیقی و حقوقی مجبور به پرداخت آن به دولت هستند.
مالیات بر درآمد مشاغل:
مالیات بر درآمد مشاغل یکی از اصلیترین بخشهای درآمدی هر کشور است. این مالیات از کسب و کارهای مختلف دریافت میشود. تا سال 1394، قوانین مالیاتی بر اساس فعالیت کسب و کارها تعیین میشود. اما با انتشار آییننامه اصلاحی ماده 95 قانون مالیات مستقیم، مفهوم طبقهبندی مشاغل مالیاتی به وجود آمد. و در حال حاضر مالیات بر درآمد مشاغل به شکلی عادلانهتر محاسبه میشود.
چه مشاغلی باید مالیات بدهند؟
مالیات مشاغل به اشخاص حقیقی، معمولاً کسبه، اصناف، پیشهوران، و صنعتگران تعلق میگیرد. این افراد بابت درآمد حاصل از اشتغال به این مشاغل آزاد، به صورت انفرادی یا با مشارکت مدنی، مالیات میپردازند. مالیات مشاغل بر اساس نوع و حجم فعالیت کسب و کارها گروهبندی میشود. در این دستهبندی، اشخاص حقیقی به سه گروه اول، دوم و سوم تقسیم میشوند. گروهها به شرح زیر است:
- گروه اول (الف): شامل کسب و کارهای پردرآمد و بزرگ است.
- گروه دوم (ب): عموماً کسب و کارهایی با درآمد متوسط را پوشش میدهد.
- گروه سوم (ج): مربوط به مشاغل کم درآمد و کسب و کارهای تازه تاسیس میشود. اشخاص حقوقی نیز در یک گروه جداگانه قرار میگیرند و مالیات آنها به شیوه مشابه محاسبه میشود.
گروه بندی مشاغل مالیاتی بر چه اساسی است؟
گروهبندی مشاغل مالیاتی بر اساس نوع فعالیت و درآمد حاصل از فروش کالا و خدمات مشاغل مختلف انجام میشود. این گروهبندی شامل سه گروه الف، ب و ج است. در ادامه، به توضیحاتی درباره هر یک از این گروهها میپردازیم:
گروه الف (مشاغل گروه اول مالیاتی):
افراد حقیقی و شرکتها با حجم فعالیت بالا در این گروه قرار میگیرند. مثلاً دارندگان کارت بازرگانی، صاحبان کارخانهها، بیمارستانها، مشاغل صرافی و از این قبیل مشاغل جزو این گروه میشوند. حد نصاب برای این گروه، میزان مبلغ فروش و سایر درآمدهای مندرج در اظهارنامه مالیاتی دو سال قبل و بیشتر از 30 میلیارد تومان است.
گروه ب (مشاغل گروه دوم مالیاتی):
افراد و شرکتها با حجم فعالیت متوسط در این گروه قرار میگیرند. مثلاً دارندگان کارت بازرگانی، موسسات حسابرسی، فروشگاههای زنجیرهای و این قبیل مشاغل در این گروه قرار میگیرند. حد نصاب برای این گروه، درآمد ابرازی بین 10 تا 30 میلیارد تومان است.
گروه ج (مشاغل گروه سوم مالیاتی):
افراد و شرکتها با حجم فعالیت کم در این گروه مشاغل مالیاتی قرار میگیرند. مثلاً کسبوکارهای کوچک و خانگی، مشاغل خدماتی و این گروه از کسب و کارها زیرگروه سوم مشاغل مالیاتی قرار میگیرند. حد نصاب برای این گروه، درآمد ابرازی کمتر از 10 میلیارد تومان است.
چگونگی محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل به بیان ساده:
برای محاسبه مالیات مشاغل، ابتدا درآمد مشمول مالیات تعیین میشود. سپس هزینههای قابل قبول و استهلاکها از این درآمد کسر میشوند. طبق قانون نرخ مالیات مشاغل برای اشخاص حقیقی در سال 1403 بدین گونه است:
- درآمد تا 200 میلیون شامل مالیات سالانه با نرخ 15 درصد میشود. یعنی دویست میلیون تومان درآمد اولیه شخص حقیقی مشمول 15 درصد مالیات می گردد.
- برای درآمدهای بین 50 میلیون تا 100 میلیون تومان: 20 درصد
- برای درآمدهای بیش از 100 میلیون تومان: 25 درصد. با این اطلاعات، میتوانید مالیات بر درآمد مشاغل خود را محاسبه کنید.
چه مشاغلی از مالیات بر درآمد معاف هستند؟
طبق قانون مالیات مشاغل تا سقف 39 میلیون و 600 هزار تومان از سود سالانه کاملاً معاف از مالیات خواهد بود. اما تا سقف 200 میلیون تومان ابتدایی نرخ 15 درصد را مشمول مالیات می شود. مبلغ تا سقف 200 میلیون تومان دوم درآمد نیز تا نرخ 20 درصد مشمول مالیات خواهد شد. اما باقیمانده درآمد با نرخ 25 درصد مشمول مالیات محاسبه میشود و باید اظهارنامه مالیاتی ثبت کنند.
نکات مهم هنگام ارسال اظهارنامه مالیاتی:
ارسال اظهارنامه مالیاتی یک فرآیند مهم است که باید با دقت و صحیح آن را انجام دهید. در اینجا چند نکته مهم در ارسال اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی را بررسی میکنیم:
- مهلت ارسال: اطمینان حاصل کنید که اظهارنامه مالیاتی خود را در مهلت مقرر ارسال خواهید کرد. در غیر این صورت، ممکن است جریمه دریافت کنید.
- تعیین سال مالی: برای محاسبه مالیات دقیق، بازه زمانی سال مالی خود را مشخص کنید. سال مالی برای اشخاص حقیقی از اول فروردین تا انتهای اسفند است، اما برای اشخاص حقوقی ممکن است متفاوت باشد.
- معافیت از مالیات: اگر از پرداخت مالیات معاف هستید، لازم نیست اظهارنامه مالیاتی ارائه دهید. در غیر این صورت، حتماً اطمینان حاصل کنید که اظهارنامه را تکمیل کردهاید.
- عدم فعالیت شرکت: اگر شرکتتان هیچ فعالیتی ندارد، اظهارنامه عدم فعالیت خود را رد کنید. این امکان وجود دارد که بتوانید فرم را خالی ارسال کنید.
با رعایت نکات بالا، میتوانید اظهارنامه مالیاتی خود را به درستی تکمیل کنید
سازمان امورمالیاتی در چه صورتی جریمه میکند؟
جرائم مالیات مشاغل، مواردی هستند که صاحبان مشاغل و شرکتها باید به آنها توجه کنند. این جرائم شامل موارد زیر میگردد:
عدم پرداخت مالیات در مهلت قانونی:
اگر مالیات خود را در مدتزمان مقرر پرداخت نکنید، باید میزان 2.5٪ از مبلغ مالیات به ازای هر ماه تاخیر را بهعنوان جریمه پرداخت کنید.
عدم پرداخت مالیات عملکرد (یا مالیات بر درآمد) شرکتها:
شرکتها و افراد باید هر ساله میزان سود و زیان خود را محاسبه کنند و نتیجه را در قالب مالیات عملکرد در اظهارنامه مالیاتی ارسال کنند. عدم پرداخت مالیات بر عملکرد، جریمهای معادل 2.5٪ به ازای هر ماه تاخیر را به همراه دارد.
عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی:
اگر به هر دلیل اظهارنامه مالیاتی را در زمان مشخص ارسال نکنید، مشمول جریمه غیرقابل بخشش معادل با 30% مالیات برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل و 10% مالیات برای اشخاص حقیقی میشوید.
جریمه مالیاتی مخفی کردن درآمد و هزینههای غیرواقعی:
اگر درآمد خود را بهصورت کامل و صحیح اعلام نکنید یا هزینههای غیرواقعی را در اظهارنامه بنویسید، باید جریمهای معادل 30% مالیات برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل و 10% مالیات برای اشخاص حقیقی را پرداخت کنید.
عدم پرداخت مالیات قطعی:
پس از ارسال اظهارنامه مالیاتی، مبلغ مالیات قطعی تعیین میشود. اگر این مبلغ را پرداخت نکنید، ممنوعالخروج میشوید و باید جریمهای را نیز پرداخت کنید.
عدم ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث و عدم پرداخت مالیات بر ارث:
وارثان باید اظهارنامه مالیاتی را ارسال کنند. تا قبل از سال 1395، وارثین فقط تا یک سال بعد از فوت فرصت داشتند.
مقالات مرتبط: “سقف مالیات حقوق 1403 و نکات مهم آن که باید بدانید”