خانه » بلاگ » مالیات بر درآمد املاک و مستغلات؛ نحوه محاسبه و پرداخت آن

مالیات بر درآمد املاک و مستغلات؛ نحوه محاسبه و پرداخت آن

نویسنده: آتشگاهی
تاریخ انتشار: 1403/07/28

آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چگونه می‌توانید از سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات خود بیشترین بهره را ببرید؟ یکی از مهم‌ترین جنبه‌هایی که باید در نظر بگیرید، مالیات بر درآمد املاک و مستغلات است. این مالیات می‌تواند تأثیر زیادی بر سود نهایی شما داشته باشد و آگاهی از نحوه محاسبه و پرداخت آن می‌تواند به شما کمک کند تا از مشکلات مالی و قانونی جلوگیری کنید. در این مقاله، به بررسی جزئیات مالیات بر درآمد املاک و مستغلات می‌پردازیم و نکات کلیدی را که هر مالک باید بداند، با شما به اشتراک می‌گذاریم. با ما همراه باشید تا با مالیات بر املاک و مستغلات آشنا شوید و راهکارهایی برای مدیریت بهتر سرمایه‌گذاری‌های خود بیابید.

مالیات بر درآمد مستغلات چقدر است؟

مالیات بر درآمد مستغلات به درآمد ناشی از اجاره ملک، زمین و هر نوع نقل و انتقال آن تعلق می‌گیرد. این مالیات یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی اعمال می‌شود.

نرخ مالیات بر درآمد مستغلات معمولاً بر اساس درصدی از درآمد اجاره‌ای محاسبه می‌شود. برای مثال، در ایران، نرخ مالیات بر درآمد اجاره املاک مسکونی به صورت پلکانی از 15% تا 25% متغیر است.

آشنایی با انواع مالیات بر درآمد املاک و مستغلات

مالیات بر درآمد املاک و مستغلات به چند دسته مختلف تقسیم می‌شود که هر کدام از آن‌ها نقش مهمی در تأمین درآمد دولت دارند. این انواع مالیات‌ها به دولت کمک می‌کنند تا منابع مالی لازم برای ارائه خدمات عمومی و توسعه زیرساخت‌ها را تأمین کند. همچنین، این مالیات‌ها می‌توانند به تنظیم بازار املاک و مستغلات و جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها کمک کنند. در ادامه به توضیح این موارد می‌پردازیم.

مالیات بر واحدهای مسکونی خالی

مالیات بر واحدهای مسکونی خالی به منظور کاهش تعداد خانه‌های خالی و افزایش عرضه مسکن در بازار وضع شده است. میزان مالیات به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره محاسبه می‌شود و در سال‌های اول، دوم و سوم به ترتیب معادل شش، دوازده و هجده برابر مالیات متعلقه خواهد بود.

مالیات بر درآمد املاک تجاری

مالیات بر درآمد املاک تجاری، نوعی مالیات مستقیم است که از درآمد حاصل از اجاره دادن این املاک دریافت می‌شود. طبق ماده 53 قانون مالیات‌های مستقیم، درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌شود، عبارت است از کل مال‌الاجاره اعم از نقدی و غیرنقدی پس از کسر 25 درصد بابت هزینه‌ها و استهلاک و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره. به عبارت دیگر، 75 درصد از کل اجاره دریافتی مشمول مالیات قرار می‌گیرد و نرخ مالیات بسته به مبلغ اجاره ممکن است 15، 20 یا 25 درصد باشد.

مالیات سرقفلی و مسکونی

مالیات سرقفلی و مسکونی دو نوع مالیات متفاوت هستند که هر کدام قوانین و مقررات خاص خود را دارند.

مالیات سرقفلی: این نوع مالیات به حق واگذاری محل یا سرقفلی تعلق می‌گیرد. به طور معمول، دو درصد از مبلغ سرقفلی به عنوان مالیات محاسبه می‌شود و باید ظرف مدت سی روز از تاریخ دریافت مبلغ، اظهارنامه مالیاتی تنظیم و پرداخت شود.

مالیات مسکونی: این نوع مالیات شامل مالیات بر اجاره املاک، مالیات بر مستغلات خالی و مالیات نقل و انتقال املاک می‌شود. مالیات نقل و انتقال ملک به چهار دسته کلی تقسیم می‌شود: مالیات نقل و انتقال ملک، مالیات انتقال حق واگذاری (سرقفلی)، مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش املاک (نوساز)، و مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه.

مالیات بر درآمد ساخت و فروش املاک

مالیات بر درآمد ساخت و فروش املاک در ایران به تازگی تغییراتی داشته است. بر اساس قوانین جدید، مالیات بر ساخت و فروش مسکن از «ارزش منطقه‌ای املاک» به «میزان درآمد یا سود سازنده» تغییر یافته است. این مالیات حدود 2.4 درصد از کل قیمت روز یک آپارتمان را شامل می‌شود و سازندگان باید این مبلغ را هنگام اولین فروش نوسازها به دولت پرداخت کنند. همچنین، اولین نقل و انتقال ساختمان‌ها علاوه بر مالیات نقل و انتقال قطعی، مشمول مالیات علی‌الحساب به نرخ 10 درصد از ارزش معاملاتی ملک مورد انتقال است.

چه کسانی از انواع مالیات بر درآمد املاک و مستغلات معاف هستند؟

بر اساس قوانین مالیاتی ایران، برخی افراد و شرایط خاص از پرداخت مالیات بر درآمد املاک و مستغلات معاف هستند. این معافیت‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

محل سکونت افراد تحت تکفل: اگر ملکی به عنوان محل سکونت افراد تحت تکفل (مانند پدر، مادر، فرزند) استفاده شود، از پرداخت مالیات معاف است.
افراد بدون درآمد: اشخاص حقیقی که درآمدی ندارند، از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک معاف هستند.
املاک وقفی: املاکی که به صورت وقفی هستند، از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.

انواع مالیات املاک چیست؟

مالیات املاک به چند دسته تقسیم می‌شود که هر کدام شرایط و قوانین خاص خود را دارند. برخی از انواع مالیات املاک عبارتند از:

مالیات نقل و انتقال ملک
مالیات بر درآمد حاصل از اجاره
مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش املاک (نوساز)
مالیات انتقال حق واگذاری (سرقفلی)
مالیات بر املاک خالی

انواع مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نقل و انتقال املاک به چند دسته کلی تقسیم می‌شود:

مالیات نقل و انتقال ملک
مالیات انتقال حق واگذاری (سرقفلی)
مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش املاک (نوساز)
مالیات بر درآمد رضایت مالک یا حق مالکانه

مهلت ارائه اظهارنامه املاک

مهلت ارائه اظهارنامه مالیاتی برای صاحبان املاک اجاری و اشخاص حقوقی معمولاً تا پایان تیرماه هر سال است. با این حال، در برخی موارد ممکن است این مهلت تمدید شود.

جرایم مالیاتی مرتبط با املاک چگونه است؟

جرایم مالیاتی مرتبط با املاک شامل موارد مختلفی می‌شود. به عنوان مثال، اگر فردی اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر تسلیم نکند، مشمول جریمه‌ای معادل 10% مالیات متعلق خواهد بود. همچنین، عدم پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک و عدم تکمیل صحیح اظهارنامه مالیات بر درآمد اجاره املاک نیز می‌تواند منجر به جریمه‌های مالیاتی شود.