تحصیل در خارج از کشور یکی از گزینه‌های جذاب برای بسیاری از دانشجویان ایرانی است، اما برای آقایان مشمول، دریافت معافیت تحصیلی خارج از کشور یک ضرورت قانونی محسوب می‌شود. سازمان نظام‌وظیفه هرساله قوانین و شرایطی را برای اخذ این معافیت تعیین می‌کند که دانشجویان باید مطابق با آن‌ها اقدام کنند تا از مشکلات مربوط به سربازی و خروج از کشور جلوگیری شود.
در سال ۱۴۰۴، تغییرات جدیدی در قوانین معافیت تحصیلی اعمال شده در این مقاله، شرایط جدید، مراحل اخذ معافیت، مدارک مورد نیاز و نکات کلیدی برای دریافت و تمدید معافیت تحصیلی خارج از کشور را بررسی خواهیم کرد تا بتوانید بدون دغدغه مسیر تحصیلی خود را دنبال کنید.
معافیت تحصیلی خارج از کشور چیست
افرادی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند، در صورتی که مشمول سربازی باشند، نمی‌توانند به سادگی از ایران خارج شوند. بااین‌حال، مجوزی به نام معافیت تحصیلی خارج از کشور وجود دارد که به این افراد اجازه می‌دهد مانند سایر دانشجویان ایرانی در خارج از کشور، به تحصیل بپردازند. دریافت این مجوز به آن‌ها امکان می‌دهد تا به‌صورت موقت از کشور خارج شده، تحصیلات خود را ادامه دهند و در مدت اعتبار آن، امکان ورود و خروج به ایران را داشته باشند.
شرایط دریافت معافیت تحصیلی خارج از کشور در سال 1404
همانطور که گفتیم معافیت تحصیلی خارج از کشور در ایران به دانشجویان و دانش‌آموزانی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند، اجازه می‌دهد تا بدون مشکل نظام وظیفه، کشور را ترک کنند و تا پایان تحصیلات خود مشمول خدمت سربازی نشوند. در ادامه شرایط جدید و مطابق سال 1304 را برایتان به صورت کامل توضیح دادیم. شرایط دریافت معافیت تحصیلی خارج از کشور:
1. ارائه نامه پذیرش رسمی:
متقاضی باید نامه پذیرش رسمی از یکی از موسسات آموزشی مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری ارائه دهد. این نامه باید شامل تاریخ دقیق شروع دوره تحصیلی باشد.
2. نداشتن سابقه غیبت از خدمت سربازی:
متقاضی نباید دارای سابقه غیبت از خدمت نظام وظیفه باشد. از جمله شرایط قابل قبول می‌توان به داشتن معافیت تحصیلی معتبر، قرار داشتن در بازه یک‌ساله پس از فراغت از تحصیل، یا در اختیار داشتن برگ سبز اعزام به خدمت اشاره کرد. همچنین، افرادی که در حال خدمت سربازی هستند، می‌توانند با اخذ مجوز رسمی از یگان خدمتی خود، فرآیند دریافت معافیت تحصیلی را آغاز کنند.
3. عدم استفاده تکراری از معافیت در یک مقطع:
افرادی که یک‌بار در مقطع تحصیلات تکمیلی (مانند کارشناسی ارشد) از معافیت تحصیلی استفاده کرده و فارغ‌التحصیل شده‌اند، امکان دریافت مجدد معافیت برای همان مقطع را ندارند. بنابراین، برای دریافت معافیت مجدد، باید در مقطع بالاتر (مانند دکتری) پذیرش دریافت کنند.
4. سابقه انصراف از تحصیل:
متقاضی نباید بیش از یک‌بار در طول دوران تحصیل خود در ایران از تحصیل انصراف داده باشد.
5. الزام ارائه مدرک زبان:
بر اساس آیین‌نامه جدید در سال ۱۴۰۴ سازمان امور دانشجویان، ارائه مدرک زبان انگلیسی یا زبان کشور مقصد جهت دریافت معافیت تحصیلی الزامی است. حداقل نمرات مورد پذیرش عبارت‌اند از:
- IELTS: نمره ۶.۵
- TOEFL: نمره ۸۵
- MSRT: نمره ۵۰
- TOLIMO: نمره ۴۸۰
برای کشورهای غیر انگلیسی‌زبان، ارائه یکی از مدارک زبان انگلیسی یا مدرک زبان رسمی کشور مقصد قابل قبول است.
مراحل درخواست معافیت تحصیلی خارج از کشور
۱. دریافت تاییدیه دانشگاه از وزارتخانه‌های مربوطه
برای شروع فرآیند دریافت معافیت تحصیلی، ابتدا باید نامه پذیرش از دانشگاه خارجی مورد نظر خود را دریافت نمایید. و سپس تاییدیه آن را دریافت کنید. برای رشته‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی و سایر رشته‌های غیرپزشکی ثبت درخواست در سامانه سجاد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:
برای رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی و پیراپزشکی ثبت درخواست در سامانه موحد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی:
این مرحله برای تایید اعتبار دانشگاه و رشته مورد نظر توسط وزارتخانه‌های مربوطه الزامی است.
۲. ثبت درخواست معافیت تحصیلی در سامانه سخا و سجاد
پس از تایید وزارت علوم یا وزارت بهداشت، باید وارد سامانه سخا (سازمان وظیفه عمومی فراجا) و سجاد (سازمان امور دانشجویی) شوید و درخواست معافیت تحصیلی خارج از کشور را ثبت کنید:
۳. بررسی شرایط و سپردن وثیقه نقدی
سامانه سخا شرایط متقاضی را با مقررات معافیت تحصیلی تطبیق می‌دهد. در صورت واجد شرایط بودن، میزان وثیقه نقدی مشخص شده و متقاضی باید آن را پرداخت کند. پس از سپردن وثیقه، مجوز معافیت تحصیلی خارج از کشور صادر می‌شود.
۴. دریافت معافیت خروج از کشور از طریق سازمان امور دانشجویان
در این مرحله، در صورتی که تمامی مدارک و کپی‌های مورد نیاز را به همراه داشته باشید، سازمان امور دانشجویان نسبت به صدور نامه‌ای خطاب به اداره گذرنامه جهت صدور مجوز خروج از کشور اقدام خواهد کرد.
نکات مهم در خصوص وثیقه خروج از کشور
- تنوع مبلغ وثیقه: بسته به نوع سفر، مبلغ وثیقه متفاوت است. به طور مثال، برای سفرهای زیارتی و علمی مبلغ کمتری نسبت به سفرهای تحصیلی یا تفریحی نیاز است.
- تضمین بازگشت: هدف از پرداخت وثیقه، تضمین بازگشت فرد به کشور پس از پایان سفر است. بدون این وثیقه، دولت نمی‌تواند ضمانت کند که فرد به کشور باز خواهد گشت.
- شرایط ویژه برای نخبگان: دانشجویان نخبه که به‌طور ویژه برای ادامه تحصیل به خارج از کشور می‌روند، نیازی به پرداخت وثیقه ندارند.
- پرداخت وثیقه بدون سربازی: برای افرادی که مشمول سربازی نیستند یا در حال تحصیل در خارج هستند، شرایط خاصی وجود دارد که می‌توان از طریق سامانه سخا پیگیری کرد.
نکات مهم برای معافیت تحصیلی
یکی از نکات مهم در مسیر اقدام برای معافیت تحصیلی، رعایت قوانین و مهلت‌های مقرر برای تمدید معافیت و بازگشت به کشور پس از اتمام تحصیل است. عدم رعایت این قوانین می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند ممنوع‌الخروجی یا مشکلات نظام‌وظیفه شود. بنابراین، توصیه می‌شود دانشجویان تمامی مراحل را به‌درستی پیگیری کنند و در صورت نیاز از مشاوره‌های تخصصی بهره ببرند. همچنین نکات زیر را نیز در نظر بگیرید:
- مشمولان غایب امکان دریافت این معافیت را ندارند.
- دانشگاه مقصد باید در لیست دانشگاه‌های معتبر وزارت علوم یا وزارت بهداشت ایران باشد.
- این معافیت موقت است و فقط تا پایان دوره تحصیلی معتبر خواهد بود.
- پس از اتمام تحصیل، مشمولان موظفند برای تعیین تکلیف خدمت سربازی به کشور بازگردند.
در نهایت، اخذ معافیت تحصیلی خارج از کشور می‌تواند فرصتی ارزشمند برای ادامه تحصیل و پیشرفت علمی باشد، اما موفقیت در این مسیر نیازمند آگاهی، برنامه‌ریزی و رعایت مقررات سازمان نظام‌وظیفه است. با توجه به تغییرات قوانین، پیشنهاد می‌شود دانشجویان همیشه اطلاعات خود را به‌روز نگه‌دارند و از منابع معتبر برای پیگیری شرایط جدید استفاده کنند.
منابع رسمی برای اطلاعات بیشتر
- سامانه سازمان وظیفه عمومی فراجا:
- سامانه سخا برای ثبت درخواست معافیت:
- سامانه سجاد (وزارت علوم) برای تایید دانشگاه:
- سامانه موحد (وزارت بهداشت) برای تایید دانشگاه‌های پزشکی:
برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید به پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان وظیفه عمومی فراجا به نشانی www.vazifeh.police.ir مراجعه کنید.
دینگ ارائه دهنده راهکار اتوماسیون حضور و غیاب
دینگ یکی از برترین ارائه دهنده‌های راهکار اتوماسیون حضور و غیاب با محصولات و خدمات مرتبط آماده ارائه خدمت به شماست، در صورت لزوم با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
